Monday, May 6, 2013

အစၥလာမ္မွျပ႒ာန္းေသာ Philanthropy (လူသားအက်ိဳးျမတ္ႏိုးျခင္း)- ၁

အေရွ႕အရပ္ဘက္သုိ႔ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အေနာက္ အရပ္ဘက္သုိ႔ေသာ္လည္းေကာင္း
မ်က္ႏွာမူျခင္းသည္(သာလွ်င္) အသင္တို႔အဘို႔ ေကာင္းျမတ္ေသာ အက်င့္ သီလ မဟုတ္
ေသးေပ။ ေကာင္းျမတ္ေသာသီလရွိသူသီလ၀န္ ဂုဏ၀န္တို႔ ဟူသည္ကား အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္
ကုိလည္းေကာင္း၊ ေနာက္ ဆုံးေန႔ကုိလည္းေကာင္း၊ေကာင္းကင္တမန္မ်ားကုိ လည္းေကာင္း၊
(အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ထံမွက်ေရာက္ေသာ) က်မ္းဂန္မ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ နဗီတမန္ေတာ္မ်ား
ကုိလည္း ေကာင္း၊ ယုံၾကည္ျမတ္ႏိုးၾကေသာ သူမ်ားတည္း။ ၎ျပင္ ယင္းသူတို႔သည္ မိမိတို႔၏ 

ဥစၥာ ပစၥည္းမ်ားကုိ စုံမက္ႏွစ္သက္ ပါလ်က္ႏွင့္ပင္ (တနည္း အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ကုိၾကည္ညိဳ
 ျမတ္ႏိုး ၾက၍) ေဆြမ်ိဳးညာတကာမ်ားအား၎၊ မိသက္ဆိုး ဖသက္ဆိုးမ်ားအားလည္းေကာင္း၊ အထီးက်န္သူဆင္းရဲမ်ား အား၎၊ ခရီးသည္မ်ားအား၎၊ ဖုန္းေတာင္း ယာစကာမ်ား အား

၎၊ ေၾကးကြၽန္မ်ားကုိ ကြၽန္ဘ၀မွ လြတ္ေျမာက္ေစရာ၌ ၎၊ ေပးကမ္းလွဴဒါန္း စြန္႔ၾကဲၾက၏။ 
ထို႔ျပင္ ယင္းသူတို႔သည္ ဆြလာတ္ ၀တ္ျပဳၾက၏။ဇကာတ္ တရား၀င္ဒါနေၾကးကုိလည္း ေပး
လွဴၾက၏။ ယင္းသူတို႔သည္ကတိျပဳေသာအခါ၌ မိမိတို႔၏ ပဋိညာဥ္၀န္ခံခ်က္မ်ားကုိ အတည္ျပဳ
ၾက၏။ ဆင္းရဲ ဒုကၡက် ေရာက္သည့္အခါ၌လည္းေကာင္း၊ ေရာဂါဘယ ဖိစီးသည့္အခါ၌
လည္းေကာင္း၊ စစ္မက္ၿပိဳင္ဆိုင္ တိုက္ခိုက္သည့္ အခါ၌ လည္းေကာင္း၊ ခႏၲီပါရမီကုိ ခိုင္ျမဲ
စြာေစာင့္စည္းၾက၏။ ဤ တရားမ်ားကုိ လိုက္နာက်င့္သုံးေသာ သူမြန္ သူျမတ္မ်ားသည္သာ
လွ်င္သစၥာ၀ါဒီမ်ား ျဖစ္ၾကကုန္၏။ဤသူမြန္ သူျမတ္တို႔သည္သာလွ်င္ (အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ကုိ)
 ေၾကာက္႐ြံ႕႐ိုေသျမတ္ႏိုးေသာသီလ၀န္ဂုဏ၀န္မ်ား ျဖစ္ၾက ကုန္၏။ 
(က်မ္းေတာ္ျမတ္ ကုရ္အာန္ စူရဟ္ အလ္ဗကရဟ္-၂ းအာယသ္ေတာ္ ၁၇၇)

ကြၽႏု္ပ္တို႕မြတ္စ္လင္မ္မ်ား က်င့္သုံးေလွ်ာက္လွမ္းေနၾကသည့္ဘဝ တည္ေဆာက္မႈလမ္းစဥ္ (သို႕) အစၥလာမ္သာသနာေတာ္သည္ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး၊ ေဒသ တစ္ခု ၊ ယဥ္ေက်းမႈ တစ္ရပ္ရပ္ အတြက္ သာသင့္ေတာ္လွေသာသာသနာတစ္ရပ္မဟုတ္ဘဲ၊ စၾကဝဠွာဆိုင္ရာသာသနာေတာ္တစ္ရပ္

သာျဖစ္ေၾကာင္းဦးစြာေျပာၾကားလိုပါသည္။  စၾကဝဠွာဆိုင္ရာသာသနာေတာ္ကို လက္ဝယ္ရရွိ
က်င့္သုံးေနၾကရသည့္တိုင္ကြၽႏု္ပ္တို႕မြတ္စ္လင္မ္မ်ား သည္ ထိုသာသနာေတာ္၏ ပင္မ အုတ္ျမစ္ျဖစ္ေသာက်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္၏ အမိန္႕ျပ႒ာန္းသင္ၾကားခ်က္အခ်ိဳ႕
ကိုသတိလက္လြတ္ျဖစ္ေနၾကသည္ (သို႕တည္းမဟုတ္) အေလးထားဖြယ္ရာမဟုတ္ဟု ထင္မွတ္ေနၾကသည္ ကို ဝမ္းနည္းဖြယ္ရာျမင္ေတြ႕ရလွ်က္ရွိသည္။

ယေန႕ကမာၻတစ္ခြင္လုံးတြင္သာမက ၊ မိမိတို႕ေနထိုင္ရာဝန္းက်င္ကိုပင္လွ်င္ တေစ့

တေစာင္းေလ့လာအကဲခတ္မိမည္ဆိုပါက၊ ခိုကိုးရာမဲ့သက္ၾကီးရြယ္အိုမ်ား၊ အမိအဖမဲ့
ကေလးသူငယ္မ်ား၊ ဓနဥစၥာမရွိနည္းပါး၍ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရးစသည္တို႕
အဖက္ဖက္မွ နိမ့္က်ေနေသာ လူသားညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမမ်ား၊ ခိုကိုးရာမဲ့ေနရွာေသာ
အမ်ိဳးသမီးထုတို႕အားတတ္ႏိုင္သ၍ ကယ္ဆယ္ကူညီေစာင့္ေရွာက္ျမႇင့္တင္ေနေသာ လူ႕အစုအေဝးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအနက္ မြတ္စ္လင္မ္တို႕၏အေရအတြက္သည္ကား
လုံးဝမရွိဟုမဆိုအပ္ေသာ္ျငား၊ ရာခိုင္ႏွုန္းအားျဖင့္ အလြန္တရာမွ နည္းပါးလွသည္ဟု ႐ိုးသားစြာ ျမင္မိပါသည္။အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာသက္ၾကီးရြယ္အို၊မရွိႏြမ္းပါးခိုကိုးရာမဲ့
လူသားမ်ားအား ကယ္ဆယ္ကူညီေစာင့္ေရွာက္ပံ့ပိုးျခင္းလုပ္ငန္းတို႕သည္ အစၥလာမ္
သာသနာက ျပ႒ာန္းထားသည့္အလြန္အေရးၾကီးေသာတာဝန္ဝတၱရားတို႕ျဖစ္သည္ဟု
သာသိၾကပါက ကြၽႏု္ပ္တို႕၏သာသနာ့ေသြးခ်င္း မြတ္စ္လင္မ္တို႕သည္ ထိုလုပ္ငန္း
တို႕ကို အလုံးအရင္းျဖင့္အားတက္သေရာသူ႕ထက္ငါအလုအယက္ေဆာင္ရြက္လာၾကမည္

မွာ ေျမၾကီးလက္ခတ္မလြဲပမာပင္။ သို႕ျဖစ္ရာ-

ဤစာစဥ္၏အစအဦး၌ တင္ျပ ခဲ့သည့္ အာယသ္ေတာ္တြင္မိန္႕ဆိုထားသည့္အတိုင္း၊ 

စစ္မွန္ေသာမြတ္စ္လင္မ္ တစ္ဦးအေနျဖင့္ကအ္ဗဟ္ ေက်ာင္းေတာ္ရွိရာအရပ္ဖက္သို႕ 
မ်က္ႏွာမူ၍ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္အားပုံမွန္ (စဂ်္ဒဟ္) ဦးခ်ျခင္းျပဳရုံ (တစ္နည္း) ဆြလားသ္
ဝတ္ျပဳရုံမွ်သည္ "ဗိရ္" ဟုေခၚသည့္ "ေကာင္းျမတ္ျခင္းအမႈ"မမည္ေသးေပ။ အထက္ပါ
အာယသ္ေတာ္တြင္ျပ႒ာန္းထားသည့္ အမႈကိစၥအလုံးစုံတို႕ကိုစိတ္ေစတနာျဖဴစင္စြာျဖင့္
 ျပဳမႈေဆာက္တည္မွသာလွ်င္ ထိုသို႕ေသာသူတို႕သည္ "မုသ္သကီ" သူမြန္သူျမတ္
မ်ားျဖစ္ၾကသည္ဟု အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္မွ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆို ကင္ပြန္းတပ္ေတာ္မူထားေလသည္။

အာယသ္ေတာ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ အခ်ိဳ႕ေသာအေၾကာင္းအရာတို႕မွာ ယုံၾကည္မႈဆိုင္

ရာ ျပ႒ာန္းခ်က္တို႕ႏွင့္ပတ္သတ္ေနေလသည္။ (ဥပမာ-ေနာက္ဆုံးေန႕၊ ေကာင္းကင္တမန္၊ 
က်မ္းဂန္မ်ား၊ နဗီတမန္ေတာ္မ်ားကို ယုံၾကည္သက္ဝင္ျခင္း) က်န္ရွိေသာ အမႈတို႕မွာမူလူသား
အခ်င္းခ်င္းျပဳက်င့္ရမည့္ကိစၥရပ္မ်ားျဖစ္ေလသည္။ထို႕ေၾကာင့္ထိုအာယသ္ေတာ္တစ္ရပ္လုံးကို
 ေစ့ငွစြာေလ့လာက်င့္သုံးမည္ဆိုပါကအလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ကိုေၾကာက္ရြံ႕ရိုေသခန္႕ညား
ခ်စ္ၾကည္ျမတ္ႏိုးၾကသည့္ ေကာင္းျမတ္ေသာအမူအက်င့္ပိုင္ရွင္မြတ္စ္လင္မ္တစ္ဦး
အေနျဖင့္ ယုံၾကည္မႈပိုင္းဆိုင္ရာအေၾကာင္းအရာတို႕ကိုဦးညြတ္လက္ခံျပီး၊ ဆြလားသ္ဝတ္ျပဳျခင္း၊ 

ဇကားသ္ေပးေဆာင္ျခင္းကတိသစၥာတည္ၾကည္ျခင္း၊သည္းခံျခင္းတရားကိုေစာင့္စည္းထားရွိျခင္း
တို႕ႏွင့္အတူ ေဆြမ်ိဳးညာတိကာ၊ မိသက္ဆိုးဖသက္ဆိုး (orphans) ၊ အထီးက်န္သူဆင္းရဲမ်ား 
(Aged, Poor & Needy,Disabled) စသူတို႕ကို ေပးကမ္းလႉဒါန္းကူညီေစာင့္ေရွာက္ရမည္မွာ တာဝန္တစ္ရပ္ပင္ျဖစ္သည္။

ထိုသို႕ျပ႒ာန္းရာတြင္ မိမိႏွင့္ဘာသာအယူဝါဒတူအခ်င္းခ်င္းကိုသာ ကူညီေစာင့္ေရွာက္

ရမည္ဟုအာယသ္ေတာ္တြင္လုံးဝ မပါရွိေပ။သို႕အတြက္ေၾကာင့္ အစၥလာမ္သာသနာကို
သက္ဝင္ယုံၾကည္ေသာသူတို႕ အေနျဖင့္မည္သည့္ဘာသာဝင္ မည္သည့္ လူမ်ိဳးကို မဆိုေပးကမ္းကူညီေထာက္ပံ့ေစာင့္ေရွာက္လႈဒါန္းရန္ "ဖြရဇ္"တာဝန္တစ္ရပ္
ပင္ ျဖစ္ေနေပေတာ့သည္။ ဘာသာအယူတူသူအခ်င္းခ်င္းကို ကူညီေပးကမ္းလႈဒါန္းေစာင့္
ေရွာက္ျခင္းအမႈကိုမူဤအာယသ္ေတာ္တြင္ပင္ သီးျခား ျပ႒ာန္းေတာ္မူထားေလသည္။

ဤသို႕ဆိုလွ်င္ အထက္ပါအာယသ္ေတာ္ အရ ဥစၥာဓနပိုင္ဆိုင္သူတို႕၌သာလွ်င္ မိဖမဲ့ ၊ အထီးက်န္သူဆင္းရဲတို႕အားကူညီေစာင့္ေရွာက္ရန္ တာဝန္ရွိပါသေလာ၊ ဓနဥစၥာမရွိ

ဆင္းရဲႏြမ္းပါးေသာသူတို႕၌မႈ ထိုထိုသည့္တာဝန္တို႕မရွိသေလာ ဟု စဥ္းစားလာႏိုင္စရာ
အေၾကာင္းရွိေနေပသည္။ အမွန္မူကား၊ ဓနဥစၥာရွိသူတို႕သည္မိမိတို႕၏ဓနအင္အားျဖင့္ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ရမည္ျဖစ္သလို ဓနဥစၥာႏြမ္းပါးသူမြတ္စ္လင္မ္ တို႕သည္ တစ္ဖက္
တြင္ ေထာက္ပံ့ကူညီမႈတို႕ကို လက္ခံရယူသည့္အျပင္ က်န္တစ္ဖက္တြင္လည္းမိမိႏွင့္

ဘဝ တူ လူသားတို႕အားမိမိတို႕စြမ္းႏိုင္သည့္ ကာယ၊ဥာဏ အားတို႕ျဖင့္ ကူညီေစာင့္ေရွာက္
ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္းေအာက္ပါ အာယသ္ေတာ္က ညႊန္ၾကားထားျပန္ေသးသည္။

ထို႔ျပင္ အသင္တုိ႔သည္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္အားခ၀ပ္ကိုးကြယ္ ဆည္းကပ္ၾကေလကုန္။ 

၎ျပင္ အသင္တို႔သည္မည္သည့္ တစ္စံုတစ္ရာကိုမွ် ထိုအရွင္ျမတ္ႏွင့္ တြဲဖက္ႏႈိင္းယွဥ္ျခင္း
ကို မျပဳၾကကုန္လင့္။ ထိုမွတစ္ပါးတံုအသင္တို႔သည္ အမိအဘ ႏွစ္ပါးတို႔ႏွင့္၎၊ ေဆြမ်ဳိးနီးစပ္
တို႔ႏွင့္၎၊ ဘမဲ႔ကေလးတို႔ႏွင့္၎၊ အထီးက်န္သူဆင္းရဲတုိ႔ႏွင့္၎၊ (အိမ္ခ်င္း) နီးကပ္ေသာ (တစ္နည္း) ေဆြမ်ဳိးေတာ္စပ္ေသာ အိမ္နီးခ်င္းတို႔ႏွင့္၎၊ (အိမ္ခ်င္း)ေ၀းလံေသာ (တစ္နည္း)
 ေဆြမ်ဳိးေတာ္စပ္ျခင္းမရွိ ေသာ အိမ္နီးခ်င္းတို႔ႏွင့္၎၊ (မိမိတို႔ႏွင့္အတူေနထိုင္သြားလာၾက
ကုန္ေသာ)အေပါင္းအေဖၚတို႔ႏွင့္၎၊ ခရီးသည္တို႔ႏွင့္၎၊ မိမိတုိ႔၏လက္ေအာက္ျဖစ္ေသာ 
(၀ါ)မိမိတို႔ပိုင္ဆိုင္ေသာ ေၾကးကြၽန္တို႔ ႏွင့္၎၊ ေကာင္းစြာဆက္ဆံျပဳစုၾကေလကုန္။ ဧကန္
စင္စစ္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သည္မာနေထာင္လႊားေသာသူ၊ ၀ါၾကြားေျပာဆိုေသာသူ
ကို ႏွစ္သက္ေတာ္မူသည္ မဟုတ္ေပ။
(က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ စူရဟ္ အန္ နိစာအ္-၄ းအာယသ္ေတာ္ ၃၆)

အထက္ပါ အာယသ္ေတာ္တြင္ မိန္႕ေတာ္မူထားေသာ "အိဟ္စာန္" ဟူေသာ ေဝါဟာရ ၏ အနက္မွာ ေကာင္းစြာျပဳစုဆက္ဆံျခင္းဟု ရေလသည္။ ဓနဥစၥာႏြမ္းပါးေသာ မြတ္စ္လင္မ္ တို႕

သည္လည္း မိမိတို႕တတ္အားေသာကာယ၊ ဥာဏ အင္အားတို႕ျဖင့္ အမိအဖအပါဝင္ အျခားလိုအပ္ခ်က္ရွိေသာ လူသားတို႕အားကူညီေစာင့္ေရွာက္ရမည္သာျဖစ္ေပမည္။ မိမိ သည္ႏြမ္းပါးသူျဖစ္၍ တစ္ပါးအင္အား၏ အကူအညီကိုသာအစဥ္အျမဲ လက္ခံရယူေနရမည္ 
ဟူသည္ အစၥလာမ္သာသနာ၏ အဆုံးအမ လုံးဝမဟုတ္ပါ။ မိမိတတ္ႏိုင္ေသာ မိမိ ၏ လုပ္အား ၊
အခ်ိန္၊ ပညာ တို႕ကို အသုံးခ်၍ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ျခင္းလုပ္ငန္းတို႕တြင္ အားတက္သေရာ ပါဝင္ေနရမည္သာျဖစ္ေပသည္။ စင္စစ္ကား အစၥလာမ္သာသနာ ၏ အလႈဒါနဆိုင္ရာအဓိပၸာယ္

ဖြင့္ဆိုခ်က္သည္ ခ်မ္းသာမွလႈမည္၊ ဆင္းရဲေန၍ မလႈဟူ၍ ခြဲျခားမထားေပ။ ခ်မ္းသာလွ်င္
မိမိအတိုင္းအတာအေလွ်ာက္လႈဒါန္းရန္ႏွင့္ ဆင္းရဲလွ်င္လည္းမိမိအခ်ိန္အဆ အရလႉဒါန္းရန္ 
သာ အားေပးတိုက္တြန္းထားေၾကာင္း ေအာက္ပါအာယသ္ေတာ္ကသက္ေသပင္။

ထိုသူေတာ္စင္မ်ားသည္ စီးပြားတိုးတက္ေခ်ာင္လည္စြာရွိေသာ အခ်ိန္အခါမ်ား၌လည္းေကာင္း၊ 

ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္ရွိေသာအခါမ်ား၌လည္းေကာင္း (အခ်ိန္အခါမေရြး)ေပးကမ္းစြန္႔ၾကဲ လွဴဒါန္းၾက
ကုန္၏။ (ထိုသူေတာ္စင္မ်ားသည္)အမ်က္ေဒါသကို ခ်ဳပ္တည္းမ်ဳိသိပ္ေသာသူမ်ားလည္းျဖစ္ၾက
ကုန္၏။ လူသားတို႔အားခြင့္လႊတ္သူမ်ားလည္း ျဖစ္ၾကကုန္၏။ စင္စစ္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သည္ (ယင္းသို႔)ေကာင္းမႈျပဳလုပ္ေသာသူမ်ားအားႏွစ္သက္ေတာ္မူေခ်သတည္း။ 
(က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ စူရဟ္ အာလိအင္မ္ရာန္-၃ ၊ အာယသ္ေတာ္ ၁၃၄)

အထက္ပါ အာယသ္ေတာ္အရလည္း မိမိ၌လႈဒါန္းရန္ ဓနဥစၥာအနည္းငယ္မွ်ပင္မတတ္

စြမ္းႏိုင္ေသာျငား မိမိတတ္ႏိုင္ေသာ အင္အား၊ အခ်ိန္၊ ပညာတို႕ကို လႉဒါန္းရမည္ဟု
သာ ေပၚလြင္လွပါသည္။

အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏သာသနာေတာ္ကားမည္မွ်ျပီးျပည့္စုံ လွသနည္းဟူမူ၊ ယေန႕ကမာၻေပၚ

ရွိလူမႈအဖြဲ႕အစည္းအားလုံးလိုလိုက အထူးတလည္ဂ႐ုမူေနၾကသည့္လူမႈဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး 
(Social Development) ႏွင့္ လူသားဆိုင္ရာအက်ိဳးျပဳလုပ္ငန္း (Humanitarian Work) တို႕
အတြက္ ပင္ ဟာကြက္ဟူ၍စိုးစဥ္းမွ် မရွိေပ။

ဆက္ရန္-အစၥလာမ္မွျပ႒ာန္းေသာ Philanthropy (လူသားအက်ိဳးျမတ္ႏိုးျခင္း)- ၂

အေသခံဗုံးခြဲျခင္း (Suicide Bombing) (သို႕) အေသခံတိုက္ခိုက္ျခင္း (Suicide Attack)


ယေန႕ေခတ္ ယေန႕ကမာၻတြင္ အေသခံဗုံးခြဲျခင္း (Suicide Bombing) (သို႕)
အေသခံတိုက္ခိုက္ျခင္း (Suicide Attack) ဟု ၾကားလိုက္သည္ႏွင့္ မ်ားစြာေသာ
လူသားတို႕ ၏ အေတြးအျမင္အာရုံ တို႔တြင္ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မြတ္စ္လင္မ္
မ်ားအား မဆိုင္းမတြ ျမင္ေယာင္မိတတ္ၾကေပသည္။ ဤသို႕ျမင္တတ္ၾကသည္
ကိုလည္း တစ္ထစ္ခ်အျပစ္မဆိုသာ၊ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ယေန႔ေခတ္
ယေန႔ကမာၻ တြင္ အေသခံဗုံးခြဲျခင္း၊ အေသခံတိုက္ခိုက္ျခင္းတို႕ကို ျပဳလုပ္ေနသူ
အမ်ားစုႀကီးကား အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ မြတ္စ္လင္မ္တို႕ျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင့္ပင္။
ဤသို႔ အေသခံဗုံးခြဲျခင္း၊ တိုက္ခိုက္ျခင္းတို႕အားအစၥလာမ္ ဘာသာက ခြင့္ျပဳ
သေလာ? အျခားဘာသာမ်ားကေရာ ခြင့္ျပဳသေလာ? Secular လူ႔အဖြဲ႔အစည္း
ကေရာ ခြင့္ျပဳသေလာ အသို႔ပါနည္း?

အစၥလာမ္ သာသနာ သည္ အျပစ္မဲ့လူသားတို႕ အား မည္သည့္နည္းႏွင့္မဆို
ထိခိုက္ေစျခင္း၊ ေသေၾကပ်က္စီးေစျခင္းတို႕ကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္တားျမစ္ထား
ေသာ ဘာသာတရားျဖစ္သည္ကို အစၥလာမ္ဘာသာ ၏အုတ္ျမစ္ျဖစ္သည့္
ကုရ္အာန္က်မ္းအား ေလ့လာလွ်င္ အလြယ္တကူသိရွိႏိုင္ပါသည္။ နမူနာျပရေသာ္....

ကုရ္အာန္က်မ္း (၅း၃၂) ၏ အပိုဒ္တစ္ပိုဒ္ျဖစ္သည္။

ဧကန္စင္စစ္ မည္သူမဆုိ အၾကင္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္အား အသက္
တစ္ေခ်ာင္း၏ အစားလည္းမဟုတ္ဘဲ၊တိုင္းျပည္၌ ဆူပူေသာင္းက်န္း
(မႈကုိ ျပဳလုပ္)ျခင္းေၾကာင့္လည္းမဟုတ္ဘဲ (မတရားသက္သက္)
သတ္ျဖတ္ခဲ့ပါလွ်င္၊ ထုိသူသည္လူခပ္သိမ္းတို႔ကုိ သတ္ျဖတ္ဘိသကဲ့
သုိ႔ပင္ျဖစ္၏။ ထုိနည္းတူစြာ မည္သူမဆုိ လူတဦးတေယာက္ ကုိ
(အသက္ေဘးအႏၲရာယ္မွ ကယ္ဆယ္ျခင္းအား ျဖင့္) အသက္ရွင္ေစခဲ့ပါမူ၊
ထုိသူသည္လူအေပါင္းတို႔အား အသက္ရွင္ေစဘိသကဲ့သုိ႔ပင္ျဖစ္၏။

ကုရ္အာန္က်မ္း (၆း၁၅၁) တြင္.......

၎ျပင္ အသင္တုိ႔သည္ အလႅာဟ္္အရွင္ျမတ္က (သတ္ျဖတ္ျခင္းမျပဳရန္)
ဟရာမ္ဟူ ၍တားျမစ္ထားေတာ္မူေသာ အသက္ဇီ၀ိန္ကုိ မသတ္ျဖတ္ၾက
ကုန္လင့္။ သို႔ရာတြင္ (အစၥလာမ္) တရားေတာ္ႏွင့္အညီ(သတ္ျဖတ္ပုိင္
ခြင့္ ခြၽင္းခ်က္ရွိေပသည္)။

ကုရ္အာန္က်မ္း (၁၇း၃၃) ၌လည္း......

၎ျပင္ အသင္တုိ႔သည္ အလႅာဟ္္အရွင္ျမတ္က တားျမစ္ပညတ္ထား
ေတာ္မူေသာ အသက္ဇီ၀ိန္ကို မွန္ကန္ေသာ အေၾကာင္းမရွိဘဲလ်က္
သတ္ျဖတ္ျခင္း မျပဳၾကရေခ်။

အထက္ပါ က်မ္းပိုဒ္မ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ပါက....
အစၥလာမ္ သာသနာသည္ အသက္သတ္ျဖတ္ျခင္း အမႈကို ေယဘုယ်အား
ျဖင့္ (သို႕) ျခြင္းခ်က္ ျဖင့္ တားျမစ္ထားေၾကာင္း သိရွိႏိုင္ပါသည္။ အသက္
ဟုဆိုရာ၌လူသားတို႕၏ ဇီဝိန္ သာမက တိရစာၦန္တို႔၏ အသက္လည္း
ပါဝင္ေပသည္။ ခိုင္လုံေသာ အေၾကာင္းတစ္စုံတစ္ရာမရွိပါဘဲလွ်က္ လူ ႏွင့္
တိရစာၦန္တို႔အားသတ္ျဖတ္ျခင္းသည္ ႀကီးေလးေသာအျပစ္ဒုစ႐ိုက္ကို က်ဴး
လြန္ျခင္းမည္၏ ဟု အစၥလာမ္ သာသနာ က အတိအလင္း ပညတ္ ထား
သည္မွာ မုခ်ပင္။ ခိုင္လုံေသာ အေၾကာင္းတစ္စုံတစ္ရာဟူသည္ အဘယ္နည္း?
ဓားျပမႈ၊ မုဒိန္းမႈ၊ လူသတ္မႈ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ပုန္ကန္မႈ စသည့္ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူ
anti social elements တရားခံမ်ားအား ေသဒဏ္ေပးျခင္း၊ လူသားတို႕
၏ အာဟာရအလို႔ငွါလည္းေကာင္း၊ အသုံးအေဆာင္ အလို႔ငွါလည္းေကာင္း
တိရိစာၦန္တို႕အား သတ္ျဖတ္ျခင္း စသည္တို႕ကို ဆိုလိုပါသည္။

အစၥလာမ္ သာသနာဝင္ မြတ္စ္လင္မ္တို႕ အေနျဖင့္ လူသား တို႔အားမဆိုထား
ႏွင့္ ၊ တိရိစာၦန္မ်ားအားပင္လွ်င္ မတရားအေၾကာင္းမဲ့နာက်င္ေစျခင္း၊ သတ္ျဖတ္
ျခင္းမျပဳရရုံမွ်မက ထိုအသက္ဇီဝိန္မ်ားကို တတ္အားသေရြ႕ ကယ္တင္ေစာင္မ
ရမည္ျဖစ္သည္။ ထင္ရွားျပတ္သားေသာ သာဓက တစ္ရပ္ျဖင့္လင္းျပရေသာ္.....
အစၥလာမ္သာသနာဝင္တို႔သည္ ဝက္သတၱဝါ၏ အသားအား စားသုံးျခင္းမျပဳ
ရေၾကာင္း လူတိုင္းနီးနီးသိရွိ ၾကေပသည္။ သို႔ရာတြင္....အကယ္၍....
ဝက္သတၱဝါတစ္ေကာင္သည္ လမ္းတစ္ေနရာ၌ ကားတိုက္မိ၍ဒဏ္ရာရ လွ်က္
ရွိသည္ကို၊ မြတ္စ္လင္မ္တစ္ဦး က ေတြ႕ျမင္သည္ဆိုၾကပါအံ့၊ ထိုဝက္သတၱဝါ
အား အခ်ိန္မီ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ ကုသေပးပါ က အသက္ရွင္ႏိုင္သည္ ဟု
ထိုမြတ္စ္လင္မ္က ထင္ျမင္အံ့၊ ၎ သတၱဝါအား ၾကင္နာယုယစြာ ေထြးပိုက္
၍ ကုသျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေပးရန္ ထိုမြတ္စ္လင္မ္ အေပၚ၌ တာဝန္ထိုက္သက္
သြားေလသည္။ ၾကင္နာသနားေသာစိတ္ထားျဖင့္ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ ေပးပါ
က ကုသိုလ္အက်ိဳးရမည္ျဖစ္ျပီး၊ လစ္လ်ဳ႐ႈ စြန္႕ခြါသြားပါက အျပစ္ထိုက္မည္
ျဖစ္ေပသည္။ သို႔ရာတြင္..........အကယ္၍.....႐ူးသြပ္ေနေသာ ေခြးတစ္ေကာင္
သည္ လမ္းေပၚတြင္ ဥဒဟိုေျပးလႊား၍ လူတို႔အား ရန္မူေနသည္ကို မြတ္စ္လင္မ္
တစ္ဦးသည္ ေတြ႕ျမင္သည္ ဆိုၾကပါအံ့၊ ထိုေခြး႐ူးအား တိုက္ခိုက္ႏွိမ္နင္းႏိုင္မည္
ဟု ထိုမြတ္စ္လင္မ္ကထင္ျမင္အံ့၊ တိုက္ခိုက္ႏွိမ္နင္းသတ္ျဖတ္ျပီး လူတို႔အား
ကယ္တင္ရန္ ထို မြတ္စ္လင္မ္ အေပၚ၌ တာဝန္ထိုက္သက္သြားေလသည္။
ထိုေခြး႐ူးအား တိုက္ခိုက္ႏွိမ္နင္းသတ္ျဖတ္ပါက ကုသိုလ္အက်ိဳးရမည္ျဖစ္ျပီး၊
လစ္လ်ဴ႐ႈစြန္႕ခြါသြားပါ က အျပစ္ထိုက္မည္ျဖစ္ေလသည္။ ဤသည္တို႔ကား
အသက္သတ္ျဖတ္ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ေသာ အစၥလာမ္သာသနာ အဆုံးအမ
အားျမင္သာေစသည့္အက်ဥ္းသာဓက တို႕ပင္။

ယခုဆက္လက္၍ အေသခံတိုက္ခိုက္သည့္ အေၾကာင္း ေရးသားပါမည္။
မ်ားစြာေသာ ဘာသာတရားတို႕၏အဆုံးအမတို႔တြင္ မိမိကိုယ္ကိုအဆုံးစီရင္ျခင္း
(Suicide) သည္ ခ်ီးမြမ္းဖြယ္ရာ အမႈမဟုတ္ရုံမက အျပစ္ျဖစ္ေစေသာအမႈ
ျဖစ္သည္။ မိမိကိုယ္ကိုအဆုံးစီရင္သူႏွင့္ ပတ္သက္၍ တမန္ေတာ္ မုဟမၼဒ္ က
ဤေလာကတြင္မည္သူမဆို မိမိ၏ အသက္ဇီဝိန္ အား တစ္စုံတစ္ရာျဖင့္
သတ္ျဖတ္အဆုံးစီရင္ခဲ့ေသာ္ ျပန္လည္ရွင္သန္ထေျမာက္မည့္ေန႔တြင္လည္း
ထိုသူအား ယင္းအရာျဖင့္ပင္ အျပစ္ေပးျခင္းခံရအံ့။ ဟု မိန္႕ေတာ္မူထားေၾကာင္း
Sahih Bukhari ႏွင့္ Sahih Muslim က်မ္းတို႔တြင္ ေတြ႔ ရွိႏိုင္ပါသည္။ ၎ျပင္
မိမိ ကိုယ္ကိုအဆုံးစီရင္သူ အတြက္ တမန္ေတာ္မုဟမၼဒ္က ဦးေဆာင္ျပီး
ဆုေတာင္းျခင္း အမႈမျပဳေပးေၾကာင္းကိုလည္း ေလ့လာသိရွိရပါေသးသည္။
အျပစ္မဲ့လူသားတို႕အား ေသေၾကပ်က္စီးေစသည့္ အေသခံဗုံးခြဲတိုက္ခိုက္ျခင္း
အမႈ တြင္ မိမိကိုယ္ကို အဆုံးစီရင္ျခင္း ျပစ္မႈ အပါအဝင္အျပစ္မဲ့တို႕အား
ေသေၾကပ်က္စီးေစသည့္ အမႈလည္းပါဝင္ေနျခင္းေၾကာင့္ ၎လုပ္ရပ္သည္
လြန္စြာ ျပစ္တင္႐ံႈ႕ခ်ဖြယ္ရာျဖစ္ေနေၾကာင္း မည္သူမွ် ျငင္းႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။

မိမိကိုယ္ကိုဆုံးစီရင္၍ အျပစ္မဲ့တို႕အား ေသေၾကပ်က္စီးေစျခင္းကို ဘာသာ
တရားတိုင္း လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတိုင္း ကလက္မခံ ႐ံႈ႕ခ်ေသာ္လည္း အမ်ားသူငွါ
အက်ိဳးအတြက္မိမိအသက္ခႏၶာစြန္႕၍ အက်ိဳးေဆာင္ျခင္းကို မူ ဘာသာ တရား
တိုင္း လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတိုင္း က လက္ခံရုံမကၾကီးစြာေသာ ဂုဏ္ျပဳျခင္းအမႈ
ကို ျပဳေလ့ရွိၾကျပီး၊ ထိုသို႕အက်ိဳးေဆာင္သူအား မိမိတို႕၏ National Hero
အမ်ိဳးသားသူရဲေကာင္း အျဖစ္ သတ္မွတ္ဂုဏ္ျပဳၾကေလသည္။ ပမာျပရေသာ္.....
ျမန္မာႏိုင္ငံစစ္သည္ေတာ္တို႕အားေပးအပ္ ခ်ီးျမႇင့္သည့္ "ေအာင္ဆန္းသူရိယ" ဘြဲ႕၊
ပါကစၥတန္ ႏိုင္ငံ စစ္သည္ေတာ္တို႕အား ေပးအပ္ခ်ီးျမႇင့္သည့္ "နိရွာေနဟိုင္ဒရ္" ဘြဲ႕။

မ်ားစြာေသာသူတို႕ က မြတ္စ္လင္မ္ တို႕သည္ အေသခံဗုံးခြဲျခင္း (သို႕) အေသခံ
တိုက္ခိုက္ျခင္းတို႕ကို ကနဦးတီထြင္ခဲ့ၾကသူမ်ားျဖစ္သည္ဟု ထင္မွတ္ေနၾကသည္။
မြတ္စ္လင္မ္ တို႕သည္ အေသခံဗုံးခြဲျခင္း (သို႕) အေသခံတိုက္ခိုက္ျခင္းတို႕ကို
စတင္တီထြင္ ခဲ့သူမ်ားမဟုတ္ေပ။ ေလ့လာမိသေလာက္ဆိုရင္ ကမာၻ႕သမိုင္းတြင္
ပထမဦးဆုံးအေသခံတိုက္ခိုက္ျခင္း (Suicide Attack) ကို  ျပဳခဲ့သူမွာခရစ္ယ်ာန္
သမၼာက်မ္းလာ Sampsom (ခ) ရွံဆုန္ ဟုေခၚေသာသူသာလွ်င္ ျဖစ္ေပသည္။
(ကိုးကား-သမၼာက်မ္း ဓမၼေဟာင္း၊ တရားသူ ႀကီးမွတ္စာ ၁၆း၂၆-၃၀)။ ထို ရွံဆုန္
သည္ ၎၏ အသက္ကိုအဆုံးစီရင္ကာ ဖိလစ္စတိုင္းလူမ်ိဳးေယာက္်ား မိန္းမ
အေယာက္ ၃၀၀၀ ေက်ာ္အားသတ္ျဖတ္ခဲ့ေလသည္။  အေသခံဗုံးခြဲျခင္း လုပ္ရပ္
ကို ကမာၻတြင္အမ်ားဆုံးျပဳခဲ့သူတို႕မွာ သီရိလကၤာႏိုင္ငံတြင္ အလြန္အင္အားေကာင္း
ခဲ့ေသာ LTTE (ခ) တမီလ္က်ားသူပုန္ (Liberation Tigers of Tamil Eelam)
အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။ မိမိကိုယ္ကိုအဆုံးစီရင္၍ ရန္သူ အား အေသခံတိုက္ခိုက္ရာတြင္
နာမည္ႀကီးသူတို႔မွာ ဂ်ပန္ေလသူရဲမ်ားျဖစ္ေၾကာင္းသိရွိၾကေပမည္။ ဂ်ပန္ ေလသူရဲ
၄၀၀၀ နီးပါးတို႕သည္ ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္းက  ကာမိကာဇီဟူေသာ ေလယာဥ္
ထိုးစိုက္ အေသခံတိုက္ခိုက္ျခင္းကို ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကေလသည္။

သို႔ျဖစ္ရာ.....

အကယ္၍....အီရတ္ ႏိုင္ငံအား ဝင္ေရာက္ က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္ေသာ ႏိုင္ငံျခားတပ္
မ်ားအား အီရတ္တို႕က အေသခံဗုံးခြဲတိုက္ခိုက္ျခင္း၊ အေသခံတိုက္ခိုက္ျခင္း တို႕
ျပဳလုပ္ပါ က ၎တို႕၏ ေျမႀကီးအားကာကြယ္သည္ မည္ေသာေၾကာင့္ ခ်ီးမြမ္းဂုဏ္
ျပဳစရာပင္။ အကယ္၍သာ အာဖဂန္တို႕က ၎တို႕ႏိုင္ငံကို က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္ေသာ
ႏိုင္ငံျခားတပ္တို႕အား အေသခံဗုံးခြဲျခင္း၊ အေသခံတိုက္ခိုက္ျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္ပါက၎
တို႔၏ ေျမၾကီးအားကာကြယ္သည္ မည္ေသာေၾကာင့္ခ်ီးမြမ္းဂုဏ္ျပဳစရာပင္။ သို႕ရာ
တြင္ ႀကီးစြာေသာ သတိထားရမည္မွာ-အစၥလာမ္ သာသနာသည္ အျပစ္ရွိသူ တစ္
ေယာက္အတြက္ အျပစ္မဲ့တို႔အား တိုက္ခိုက္ျခင္း အမႈကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္တားျမစ
္ထားသည္ဟူေသာအခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ ဥပမာ- အိုစာမာဘင္န္လာဒင္န္္သည္ အမႈ
တစ္ခုအတြက္ အျပစ္ရွိသည္ဆိုအံ့၊ ၎ေနထိုင္ရာႏိုင္ငံတစ္ခုလုံးရွိ အျပစ္မဲ့သူတို႔
အား မည္းမည္းျမင္ရာ တိုက္ခိုက္ေနျခင္းမ်ိဳးမွာ အစၥလာမ့္ အဆုံးအမ မဟုတ္ေပ။
က်ဴးလြန္ေသာအေမရိကန္ (သို႕) အစၥေရး လူမ်ိဳး တစ္ဦးတစ္ေယာက္ေၾကာင့္
အေမရိကန္ တိုင္း အစၥေရးတိုင္း အား သတ္ျဖတ္ရမည္ ဟူေသာ Idea မ်ိဳးသည္
လည္း အစၥလာမ့္ အဆုံးအမ မဟုတ္ပါ။

သို႕ေသာ္.....တစ္ဖက္သတ္ မတရားဖိႏွိပ္အႏိုင္က်င့္ ခံေနရပါက ရရာနည္းလမ္းကို
အသုံးခ်ၿပီး ျပန္လည္တုန္႔ျပန္တတ္ေသာ Psychological အေျခခံ သေဘာတရား
တို႕ကို လက္လႊတ္၍လည္းမရေပ။ ဥပမာ-ပါလက္စတိုင္းအေရးအခင္း။ အစၥေရးတို႔
သည္ ပါလက္စတိုင္းနယ္ အားက်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္ အေျခခ်ေနထိုင္ျပီးေနာက္၊အျပစ္
မဲ့ ပါလက္စတိုင္း လူမ်ိဳးတို႕အား အႏိုင္က်င့္သတ္ျဖတ္ ေနျခင္းေၾကာင့္ပါလက္စတိုင္း
တို႕သည္ အစၥေရးတို႕အားရရာနည္းလမ္းျဖင့္တိုက္ခိုက္ၾကရာ အျပစ္မဲ့တို႕ေသဆုံးၾက
ရျပန္ေလသည္။

သို႔တေစ.....

ေလာကတြင္ မည္သူမွားသည္ျဖစ္ေစ၊ မြတ္စ္လင္မ္ ဟူသည္ကားအမိုက္ဖက္ျပိဳင္၍
မွားမရေပ။ အစၥေရးတို႔အား တုန္႔ျပန္တိုက္ခိုက္ရင္း အျပစ္မဲ့တို႔ကိုပါ ေသေၾကေစေသာ
ပါလက္စတိုင္းတို႔အား အမိုက္မၿပိဳင္ရန္ ေခါင္းေဆာင္တို႔အေနျဖင့္ ဆုံးမသင့္သလို၊
တစ္ဖက္တြင္လည္း ပါလက္စတိုင္းတို႔၏တုန္႔ျပန္မႈကို ျဖစ္ေစေသာ root cause အား
ဝိုင္းဝန္းဖယ္ရွားရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ပမာေဆာင္ ေရးသားတင္ဆက္လိုက္ပါသည္။


ရဲရင့္သစၥာ (၇.၁၁.၂၀၁၂)

သရဝဏ္ (ျပည္) ၊ ေစာင့္ၾကည့္ဂ်ာနယ္ ႏွင့္ ရဲရင့္သစၥာ ၏ သစၥာ (၄)

သရဝဏ္ (ျပည္) ၊ ေစာင့္ၾကည့္ဂ်ာနယ္ ႏွင့္  ရဲရင့္သစၥာ ၏ သစၥာ (၄)

၁၄။ သရဝဏ္ (ျပည္)- ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္တစ္ပါးေရးခ့ဲေသာ ဂါသက်မ္း ၌ လည္း ဗုဒၶဘုရား႐ွင္
သည္ သူ၏လက္၀ဲဘက္ ေျခေတာ္ရာကို သမၼႏိုလာ (သီရိလကၤာ) အရပ္တြင္ ခ်ေတာ္မူၿပီး၊ လက္ယာေျခေတာ္ရာကို ယိုနာကာပူရ္ (ေဆာ္ဒီအာေရဗ်)ႏိုင္ငံ မကၠာမာ(မကၠာ)တြင္ ခ်ေတာ္မူသည္
ဟု အထူးအေလးထား ေဖာ္ျပထားပါသည္။

ရဲရင့္သစၥာ  - ကြၽန္ေတာ္ အရင္လည္းေရးခဲ့ဖူးပါတယ္။ သရဝဏ္ (ျပည္) က Dr. Sripali Vaiamon ရဲ့ Buddhist History of Afghanistan and South India ေဆာင္းပါးကို ဘုရားေဟာတမွ် လုံးဝ ဥႆံု
မ်က္စိမွိတ္ ယုံၾကည္ထားပုံရပါတယ္ လို႕။ ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္ျမတ္ၾကီး က သူ၏လက္၀ဲဘက္ ေျခေတာ္ရာ
ကို သမၼႏိုလာ (သီရိလကၤာ) အရပ္တြင္ ခ်ေတာ္မူၿပီး၊ လက္ယာေျခေတာ္ရာကို ယိုနာကာပူရ္ (ေဆာ္ဒီအာေရဗ်)ႏိုင္ငံ မကၠာမာ (မကၠာ)တြင္ ခ်ေတာ္မူတယ္လို႕ ဂါသက်မ္းမွာလည္း ေရးထားတာ
မေတြ႕မိပါဘူးခင္ဗ်ား။ ဂါသက်မ္း (Gathas) အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ ကို သြားေရာက္ဖတ္႐ႈၾကည့္ပါ။ http://www.sacred-texts.com/bud/mzb/mzb01.htm Dr. Sripali Vaiamon ဆိုသူက လူေတြလက္လွမ္းမမွီေလာက္ပါဘူးလို႕ ထင္ျမင္ျပီး က်မ္းတစ္ခုအမည္ကို ေဆာင္းပါးထဲမွာထည့္၊ ကိုယ္ေရးခ်င္တာေရးျပီး လိမ္လည္ထားတာကို သရဝဏ္ (ျပည္) က မစူးစမ္း မဆင္ျခင္၊ မေလ့လာ
မဆန္းစစ္ပဲ ဂါသက်မ္းကို ကိုယ္တိုင္ဖတ္႐ႈေလ့လာဖူးသလို ထပ္ဆင့္လိမ္လည္ေရးသားလိုက္ေတာ့ သရဝဏ္ (ျပည္) ရဲ့ ေဆာင္းပါးေလး က အလြန္႕အလြန္ကို တန္ဖိုးမဲ့သြားျပန္ပါေတာ့တယ္။ သရဝဏ္ (ျပည္)ဗဟုသတ ရဖို႕ ေျပာျပခ်င္တာ က  ဂါသက်မ္းဆိုတာ ဇို႐ိုအက္စတာဘာသာမွာလည္း ရွိပါတယ္။ ဓမၼေတး ၁၇ ပုဒ္ ကို (Gathas) လို႕ေခၚပါတယ္။  (ကိုးကား-The Hymns of Zoroaster usually
called the GATHAS by KENNETH SYLVAN LAUNFAL GUTHRIE, The Platonist Press,
 U.S.A, 1914) ဟိႏၵဴ ဘာသာမွာလည္း ဂါသက်မ္းေတြ ရွိပါတယ္။ (ကိုးကား-The Oxford Dictionary
of the World Religions, Oxford University Press, 1997)

၁၅။ သရဝဏ္ (ျပည္)- ဤအခ်က္သည္ မြတ္ဆလင္တို႔က ကဘာဟုေခၚေသာ မကၠာ႐ွိ ေျခရာတစ္ခု
ကို ရည္ညႊန္းပံုရသည္။ မြတ္ဆလင္၊ ခရာဇ္ယန္ႏွင့္ ဂ်ဴးဘာသာ၀င္တို႔ အေလး အျမတ္ထားၾကေသာ
 ေအဘရာဟမ္းဆိုသည့္ ပုဂၢိဳလ္သည္ ေက်ာက္နံရံေပၚ၌ သူ၏ေျခရာကိုတစ္ခ်ိန္က ခ်ထားခ့ဲသည္ဆို၏။ ထိုေျခရာ မခ်ခင္ကပင္ မူလေျခရာတစ္ခုသည္ ႐ွိႏွင့္ေနၿပီးျဖစ္ရာ ေအဘရာဟမ္သည္ ထိုမူလေျခရာကို အာဒမ္၏ေျခရာဟု ယူဆခ့ဲၿပီး ေက်ာက္တံုးတစ္ခုႏွင့္ ဖံုးအုပ္ထားခ့ဲၿပီး ေျခရာအမည္ကို ကဘာဟု အမည္ေပးခ့ဲသည္ဟု ဆို၏။
ရဲရင့္သစၥာ   - ဗုဒၶ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ ဟာ သကၠရာဇ္ ဘီစီ ၆ ရာစု မွာ ဖြားျမင္ေတာ္ မူခဲ့ေၾကာင္း အေထာက္အထားအကိုးအကား အထူးေပးျပီး ေဖာ္ျပေနစရာ မလိုဘူးလို႕ထင္ပါတယ္။ (လိုအပ္
ရင္ေတာ့ ေျပာပါ)။ တမန္ေတာ္ အစ္ဘရာဟင္မ္ (Abraham)ဟာ ဘီစီ  ၂၀၀၀ အေစာပိုင္း မွာ ရွင္သန္ေနထိုင္ခဲ့သူ ျဖစ္ေၾကာင္း ပညာရွင္ အမ်ားစုၾကီး က လက္ခံထားပါတယ္။ (ကိုးကား--Encyclopaedia Britannica, entry:Abraham) ဘီစီ ၂၀၀၀ အေစာပိုင္းမွာ ေနထိုင္သူ က ဘီစီ
၆၀၀ အနီးအနားမွာ ေနထိုင္ခဲ့သူရဲ့ ေျခရာ ကို ေတြ႕ခဲ့တယ္ လို႕ ေရးထားတဲ့ က်မ္းကို ကိုးကားျပီး
 ေဆာင္းပါးထဲ ထည့္ေရးတာဆို ေတာ့ အားနာနာနဲ႕ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။  Dr. Sripali Vaiamon နဲ႕ သရဝဏ္ (ျပည္) တို႕ စိတ္မွႏွံ႕ေသးရဲ့လားလို႕။

၁၆။  သရဝဏ္ (ျပည္)-  ဤကိစၥသည္ အေသးစိတ္ဆက္လက္ေလ့လာ သုေတသနျပဳသင့္ေသာ ကြင္းဆက္တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။

ရဲရင့္သစၥာ  - ဘီစီ ၆၀၀ အနီးအနား ေနထိုင္ခဲ့သူရဲ့ ေျခရာကို ဘီစီ ၂၀၀၀ အေစာပိုင္းေနထိုင္သူ က ေတြ႕ရွိခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ အဆိုကို အေသးစိတ္ဆက္လက္ေလ့လာ သုေတသန ျပဳဖို႕ အတြက္ သရဝဏ္(ျပည္) ဦးေဆာင္ျပီး ျမန္မာ့သမိုင္းေကာ္မရွင္တို႕၊ ကမာၻ႕တကၠသိုလ္ ၾကီးေတြ က သမိုင္း
ဌာန ၾကီးတို႕ကို အၾကံေပးကမ္းလွမ္းၾကည့္ပါလို႕ ေျပာခ်င္ပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။ သရဝဏ္ (ျပည္) ရဲ့
proposal ကို Oxford လို တကၠသိုလ္ ၾကီးက လက္ခံလိုက္ရင္ျဖင့္ တိုင္းျပည္ ဂုဏ္ သိကၡာ ပိုတက္သြားႏိုင္တာေပါ့။ (တမင္တကာဟာသရသေျမာက္ေအာင္ "ရြဲ႕" ေျပာေနတာပါ၊ တကယ္
သြားမလုပ္ပါနဲ႕။ သရဝဏ္ (ျပည္) ေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ေရာ၊ ျမန္မာပညာရွင္ေတြ ေရာ ဂုဏ္ သိကၡာက်ဆင္းသြားပါလိမ့္မယ္ တိုင္းျပည္ ဂုဏ္မေဆာင္ႏိုင္ရင္ေနပါ။ တိုင္းျပည္ သိကၡာ ကိုေတာ့ မခ်ၾကပါနဲ႕လို႕ တိုင္းျပည္အေပၚ သစၥာၾကီးမားတဲ့ သူ တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ သတိေပးလိုပါတယ္။ )

၁၇။  သရဝဏ္ (ျပည္)- အာဖဂန္နစၥတန္က့ဲသို႔ပင္ ဗုဒၶသာသနာ စည္ပင္ထြန္းကားၿပီးမွ ကြယ္ေပ်ာက္သြားေသာ အျခားေနရာတစ္ခုမွာ အိႏိၵယႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းတြင္ မဟာယာနႏွင့္  ေထရ၀ါဒရဟန္းေတာ္မ်ား သီတင္းသံုးခ့ဲသည့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေပါင္း မ်ားစြာ
ကို ေတြ႔ခ့ဲရသည္ဟု ေျပာပါသည္။
 ရဲရင့္သစၥာ  - ဗုဒၶဘာသာ အိႏၵိယ က ဘာလို႕ကြယ္ခဲ့ရလဲ တကယ္ သိခ်င္ရင္ ကြၽန္ေတာ္ ေရးထားတဲ့ "သမိုင္းဟူသည္ ဤသို႕တည္" စာအုပ္ကို ဖတ္ၾကည့္ပါ။

၁၈။ သရဝဏ္ (ျပည္)- ယခုအခါ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ဟိႏၵဴဘာသာမွာ အိႏိၵယမွာ ေရာ၊ သီရိလကၤာ
မွာေရာ ေရာေထြးေနေပသည္။ ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းတိုင္းတြင္ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္ ေတြ႔ရမည္ျဖစ္ၿပီး၊ ဗုဒၶဘာသာ ဘုရားပုထိုးမ်ားမွာလည္း ဟိႏၵဴနတ္႐ုပ္မ်ား ႐ွိေလသည္။

 ရဲရင့္သစၥာ - ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ဟိႏၵဴဘာသာ တို႕ဟာ သီရိလကၤာ မွာ ဘယ္လိုလဲ မေျပာတတ္ပါဘူး။ အိႏိၵယ ေဒသအမ်ားစု မွာ ေတာ့ ေရာေရာေႏွာေႏွာ မရွိပါဘူး။ အိႏိၵယ က  ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းတိုင္း
မွာ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္ မရွိပါဘူး။ မေတြ႕ရပါဘူး။ ဗုဒၶဘာသာ ဘုရားပုထိုးမ်ားမွာ (ဗုဒၶဘာသာ ဘုရား
ပုထိုးတိုင္းမွာ) လည္း ဟိႏၵဴနတ္႐ုပ္မ်ားမရွိပါဘူး။

၁၉။ သရဝဏ္ (ျပည္)-  ဗုဒၶဘာသာကို ရန္သူသဖြယ္ တိုက္ခိုက္ႏွင္ထုတ္ခ့ဲေသာ အာဖဂန္နစၥတန္ႏွင့္ ယွဥ္၍ သံုးသပ္ၾကည့္ေစလိုပါသည္။

 ရဲရင့္သစၥာ - အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ မင္းအခ်ိဳ႕ကလြဲလို႕ ဘုရင္ အမ်ားစု က ဗုဒၶဘာသာကို ရန္သူ
သဖြယ္တိုက္ခိုက္ခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ စြမ္းႏိုင္ရင္ေတာ့ အေထာက္အထားေလးနဲ႕ေျပာဖို႕ၾကိဳးစား
ၾကည့္လိုက္ပါ။ ဗုဒၶဘာသာကို ရန္သူသဖြယ္ တိုက္ခိုက္ႏွင္ထုတ္ခ့ဲတယ္ဆိုတာ ေပၚေပၚထင္ထင္ အလိမ္အညာ (Plain Lie) ၾကီးပါ။
 
ထပ္မံ သတိေပးခ်က္။ သရဝဏ္ (ျပည္) နဲ႕ News Watch (ေစာင့္ၾကည့္) 
ဂ်ာနယ္တို႕ဟာ ယေန႕မွ စ၍ တစ္လ အတြင္း (1.1.2013 ေနာက္ဆုံးထား၍) 
ကြၽႏု္ပ္ ရဲရင့္သစၥာ ၏ ေထာက္ျပေဝဖန္မႈမ်ားသည္ မွားယြင္း ေနေၾကာင္း ျပန္လွန္
 ေဆြးေႏြးႏိုင္ျခင္း မရွိပါက ႏိုင္ငံေတာ္အသိအမွတ္ျပဳ ဘာသာတရား တစ္ရပ္ ျဖစ္
သည့္ အစၥလာမ္ ဘာသာႏွင့္ပတ္သက္၍ အလြဲအမွားေရးသားမႈမ်ား ထိုးႏွက္တိုက္ခိုက္
မႈမ်ားအတြက္ တိုင္းသိျပည္သိ ဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္ မွ တစ္ဆင့္တရားဝင္ေတာင္းပန္ရန္
 ႏွင့္ အကယ္၍ ထိုသို႕ ေတာင္းပန္ျခင္းမျပဳပါက ကြၽႏု္ပ္ ကိုယ္တိုင္ တရားလိုျပဳ၍  တရားဥပေဒအရ တရားစြဲဆို မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေလးစားစြာ သတိေပးအပ္ပါသည္။
 
ရဲရင့္သစၥာ (၁.၁၂.၂၀၁၂)

သရဝဏ္ (ျပည္) ၊ ေစာင့္ၾကည့္ဂ်ာနယ္ ႏွင့္  ရဲရင့္သစၥာ ၏ သစၥာ (၃) ဖတ္ရန္။ 

သရဝဏ္ (ျပည္) ၊ ေစာင့္ၾကည့္ဂ်ာနယ္ ႏွင့္ ရဲရင့္သစၥာ ၏ သစၥာ (၃)

သရဝဏ္ (ျပည္) ၊ ေစာင့္ၾကည့္ဂ်ာနယ္ ႏွင့္ ရဲရင့္သစၥာ ၏ သစၥာ (၃)

၁၀။ သရဝဏ္ (ျပည္) - အာရပ္တို႔ အာဖဂန္ကို တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ၿပီး အစၥလာမ္၀ါဒ ကို
သယ္ေဆာင္လာဖို႔ စစ္ေရးျဖင့္ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္လာေသာအခါ အာဖဂန္ေဒသခံ
 ေတာင္ေပၚသားတို႔သည္၎တို႔၏ ပိုက္နက္နယ္ေျမကို လက္နက္စြဲကိုင္ကာ ခုခံကာကြယ္
ခ့ဲၾကေပသည္။

ရဲရင့္သစၥာ - အာရပ္ေတြ ဟာ အာဖဂန္ ကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ တာ အစၥလာမ္ဝါဒ ကို စစ္ေရးနဲ႕ျဖန္႕ ခ်ီဖို႕ျဖစ္ေၾကာင္း သရဝဏ္ (ျပည္) က ေရးသားျပီး အစၥလာမ္ဘာသာကို ထိုးႏွက္ထားပါတယ္။ အာရပ္ေတြက အာဖဂန္ ကို ဝင္မတိုက္ခင္ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကတည္း က အဲဒီ ေဒသ ကို ပါရွန္းေတြ
ထံ က မစီဒိုနီယားဘုရင္  မဟာအလက္ဇႏၵား က တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္ခဲ့ျပီး၊ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဂရိေတြ
အုပ္စိုး၊ တာ႕ခ္ေတြ ဝင္တိုက္၊ ကူရွန္ ေတြ ဝင္တိုက္ မင္းဆက္ေတြ တည္ေထာင္ခဲ့ျပီး ေအဒီ ၅ ရာစု
နဲ႕ ၆ရာစုေတြ မွာ Hephthalite (ေခၚ) ဟန္ျဖဴ (White Huns)  လူမ်ိဳးေတြ ဝင္တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေဒသ ကို တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ျပီးကူရွန္မင္းဆက္ကို တည္ေထာင္ခဲ့သူ ကူရွန္
 ေတြ ဟာ မဟာယန ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ (ကိုးကား-Encyclopaedia Britannica, entries : Balkh, Hun, Kushan Dynasty ၊ A Brief History of Afghanistan Shaista Wahab and Barry Youngerman, University of Nebraska at Omaha, 2010)

အာဖဂန္ နစၥတန္ မွာ အျမစ္တြယ္ခဲ့တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ ဟာ ေထရဝါဒ ဗုဒၶ ဘာသာလုံးဝ မဟုတ္ပါဘူး။ ေထရဝါဒီ ေတြ က အဓမၼဝါဒလို႕သမုတ္ထားတဲ့ မဟာသံဃိက ဂိုဏ္းသာ
အာဖဂန္ နစၥတန္ မွာ အျမစ္တြယ္ ခဲ့တာ ျဖစ္ေၾကာင္းေဒါက္တာ Dr. Alexander Berzin
က သူ႕ရဲ့ Historical Sketch of Buddhism and Islam in Afghanistan မွာ ေရးသားထားပါတယ္။ တာလီဘန္ ေတြ က ၂၀၀၁ မွာ ဖ်က္စီးခဲ့တဲ့ ဗာမီယန္ ရုပ္ပြါးေတာ္ ဟာ မဟာသံဃိက ဂိုဏ္း ကေန
ထပ္ျပီး ခြဲထြက္ခဲ့တဲ့ ေလာကုတၱရ ဝါဒီ ေတြ က ထုလုပ္ကိုးကြယ္ခဲ့တာျဖစ္ ေၾကာင္းလည္းအထက္ပါ သုေတသနစာတမ္း မွာေရးသားထားပါေသးတယ္။ ေအဒီ ၅၁၅ မွာ ဟန္ျဖဴ (White Huns) လူမ်ိဳး
ဘုရင္ Mihirakula က ဗုဒၶဘာသာ ကို ဖိႏွိပ္ခဲ့ျပီးဘုန္းၾကီးေက်ာင္းေတြ ကို ဖ်က္ဆီး၊ ဘုန္းၾကီး အေျမာက္အမ်ားကို သတ္ျဖတ္ခဲ့ေၾကာင္းလည္းေရးသားထားပါတယ္။ ဒါေတြ ဟာ အာရပ္ေတြ အာဖဂန္ေဒသထဲဝင္မလာခင္ အေျခအေနေတြပါ။


မဟာယာန ဗုဒၶဘာသာဝင္ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာ Alexander Berzin ရဲ့ အထက္ပါသုေတသန
စာတမ္း http://www.berzinarchives.com/web/en/archives/study/history_buddhism/buddhism_central_asia/history_afghanistan_buddhism.htm lကို ေသခ်ာေလ့လာၾကည့္
လိုက္ရင္ အာရပ္ ေတြ ဟာ အာဖဂန္ နစၥတန္ ကို တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ၿပီး အစၥလာမ္၀ါဒကို သယ္ေဆာင္
လာဖို႔ စစ္ေရးနဲ႕ က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္လာတာ လုံးဝ မဟုတ္ေၾကာင္း အလြန္ထင္ရွားလာပါလိမ့္မယ္။ အာရပ္မြတ္စ္လင္မ္ ေတြ ဟာအာဖဂန္နစၥတန္ မွာ ဗုဒၶဘာသာ ကို တိုက္ခိုက္ခဲ့တာမဟုတ္ေၾကာင္း အေထာက္အထားေတြ အေနနဲ႕ သမိုင္းက်မ္းေတြ ကို ကိုးကားျပႏိုင္ ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခု မျပေသးပဲ သိမ္းထားခ်င္ပါတယ္။ ေနာက္ေနာင္လိုအပ္လာတဲ့ အခါ အသုံးျပဳဖို႕ပါ။ အစၥလာမ္ ဘာသာ
ကို စစ္ေရးနဲ႕ျဖန္႕ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့အေရးအသား က မြတ္စ္လင္မ္ တစ္ဦး အတြက္တင္ မက အစၥလာမ္
ဘာသာ က်မ္းစာေတြ ကို အစြဲကင္းကင္း ျဖဴျဖဴစင္စင္နဲ႕ ေလ့လာ ဖူးသူပညာရွင္တိုင္းအတြက္ ဟာသ သဖြယ္သာျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္

ကုရ္အာန္က်မ္း ၂း၂၅၆ မွာ -

"ေျဖာင့္မတ္မွန္ကန္ေသာ (အစၥလာမ္သာသနာေတာ္၏) တရားလမ္းစဥ္ သည္ 
မမွန္ကန္ေသာ လမ္းစဥ္ႏွင့္(သိသိသာသာ) ရွင္းလင္းထင္ရွားစြာ ကြဲျပားျခားနား လ်က္ရွိေနျပီျဖစ္ေပရာ (မည္သူတစ္ဦး တစ္ေယာက္ကိုမွ် အစၥလာမ္)သာသနာေတာ္
တြင္း၌ (ဝင္ေရာက္ရန္အတြက္) အတင္းအဓမၼ အႏိုင္အထက္ အလ်င္းမျပဳရ။" 

၁၁။ သရဝဏ္ (ျပည္) - အာရပ္မ်ားသည္ ေဒသခံမ်ားကို အစၥလာမ္ ကိုးကြယ္သူမ်ား ျဖစ္ေစရန္ အတင္းအက်ပ္ ဘာသာေျပာင္းေစရန္ ႀကံေဆာင္မွဳမွာ ကနဦးတြင္ အာဖဂန္ေတာင္ေပၚသားမ်ား
၏ အဆက္မျပတ္ အျပင္းအထန္ ခုခံေတာ္ လွန္မွဳေၾကာင့္ မေအာင္ျမင္ခ့ဲေပ။


ရဲရင့္သစၥာ - အထက္ပါ စာသားေတြ ကေတာ့ Wiki: Islamic conquest of Afghanistan entry ထဲက စာတစ္ေၾကာင္း ကို သရဝဏ္(ျပည္) က မိမိစိတ္ေတြးထင္ရာ စကားလုံးေတြတမင္တကာ ထည့္သြင္းျပီးဘာသာျပန္ထားျခင္းပါဘဲ။ Wiki မွာေရးထားတဲ့ မူရင္းစာသားေတြ က ေအာက္မွာပါ။

"The Arabs were unable to succeed in converting the population of that area because of constant revolts from the mountain tribes."

အထက္ပါစာပိုဒ္ မွာ "အစၥလာမ္ ကိုးကြယ္သူမ်ား ျဖစ္ေစရန္ အတင္းအက်ပ္" ဆိုတဲ့ စကားလုံးေတြ
လုံးဝ မပါရွိပါ။ သရဝဏ္ (ျပည္) ရဲ့ တမင္တကာလိမ္လည္လုပ္ၾကံေရးသားထားမႈ ျဖစ္ေၾကာင္း
ပရိသတ္တို႕ေလ့လာၾကပါ။

၁၂။ သရဝဏ္ (ျပည္) -  ေအဒီ ၈၇၀ တြင္မူ ယေန႔ေခတ္ အာဖဂန္နစၥတန္ဟုေခၚတြင္ေနေသာ  ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကို ရာကြတ္ဘင္လာသီဆာဖာ ဆိုသူက တိုက္ခိုက္ေအာင္ျမင္ခ့ဲၿပီး၊ အစၥလာမ္၀ါဒကို စစ္ေရးျဖင့္ တုိးခ်ဲ႔ႏိုင္ခ့ဲသည္။
 
ရဲရင့္သစၥာ - အဲဒီ စာပိုဒ္မွာပါတဲ့ Yaʿqūb ibn Layth al-Ṣaffār ဆိုသူဟာ Saffarid မင္းဆက္ကိုတည္ေထာင္ခဲ့သူပါ။ အဲဒီလူ ဟာ အာရပ္လုံးဝ မဟုတ္ပါဘူး။ ပါရွန္းလူမ်ိဳးသာျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီ လူ ဟာ ဓားျပ တစ္ဦးျဖစ္ျပီး ကိုယ္ပိုင္စစ္ တပ္ ထူေထာင္ႏိုင္ခဲ့သူ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေအဒီ ၈၇၈ မွာ
သူဟာ ဘဂၢဒတ္ ျမိဳ႕မွာ နန္းစိုက္တဲ့ မြတ္စ္လင္မ္ Caliph ကို စစ္တိုက္ဖို႕ေတာင္ စစ္ခ်ီခဲ့ေပမယ့္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ေၾကာင္း Encyclopaedia Britannica, Yaʿqūb ibn Layth al-Ṣaffār entry မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ သရဝဏ္ (ျပည္) က Wiki: Islamic conquest of Afghanistan entry
ထဲက idea ကို ယူျပီး မိမိဘာသာလုပ္ၾကံထားတဲ့ စကားလုံးေတြထည့္သြင္းေရးထားတာျဖစ္ပါတယ္။
မူရင္း Wiki ထဲ က စာသားေတြ ကို ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။

"The fanatic founder of this dynasty, the coppersmith’s apprentice Yaqub ibn
Layth Saffari, came forth from his capital at Zaranj in 870 and marched through
Bost, Kandahar, Ghazni, Kabul, Bamyan, Balkh and Herat, conquering in the
name of Islam"

အဲဒီစာပိုဒ္မွာ ယာကြတ္ ကို "The fanatic" လို႕သုံးႏွုန္းထားျပီး၊ သူ ဟာ အစၥလာမ္ အမည္ကို
အသုံးျပဳျပီး ဘို႕စ္၊ ကန္ဒဟရ္၊ ကဘူးလ္၊ ဗာမ္ယန္၊ ဗလ္ခ္၊ ဟီရတ္ နယ္ေတြကို သိမ္းပိုက္ခဲ့
တာျဖစ္ေၾကာင္း ေရးထားတာပါ။ အဲဒီ စာပိုဒ္မွာ "အစၥလာမ္၀ါဒကို စစ္ေရးျဖင့္ တုိးခ်ဲ႔ႏိုင္ခ့ဲသည္"
ဆိုလိုတဲ့ အေရးအသားလုံးဝ မပါရွိပါ။

အာဖဂန္ ကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ မြတ္စ္လင္မ္ ဘုရင္ အခ်ိဳ႕ဟာ အျခားဘာသာဝင္ေတြ ကို ႏွိပ္ကြပ္
တာေတြ ၊ အာဏာစက္ နဲ႕ ဘာသာေျပာင္းေအာင္ လုပ္ခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစၥလာမ္
ဘာသာ က အဲဒီလို လုပ္ဖို႕ သင္ၾကားထားလို႕ လုပ္တာမ်ိဳး လုံးဝမဟုတ္ပါ။


၁၃။ သရဝဏ္ (ျပည္) - ေအဒီ ၉၉၈ ႏွင့္ ၁၀၃၀ ၾကားတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခ့ဲေသာ တူရကီမင္းဆက္
စူလတန္ မိုဟာမက္သည္ အိႏိၵယႏိုင္ငံကို ၁၇ ႀကိမ္ခန္႔ ၀င္ေရာက္ တုိက္ခိုက္ခ့ဲၿပီး အိႏိၵယႏွင့္ အာဖဂန္နစၥတန္ တြင္ လူအစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ အစၥလာမ္ဘာသာသို႔ အတင္းအဓမၼ ေျပာင္းလဲ
၀င္ေရာက္ေစခ့ဲသည္။
ရဲရင့္သစၥာ - ေအဒီ ၉၉၈ ႏွင့္ ၁၀၃၀ ၾကားတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခ့ဲေသာ တူရကီမင္း ဟာ စူလ္တန္
မဟ္မူဒ္ဂဇ္နီပါ။ စူလ္တန္ မိုဟာမက္ မဟုတ္ပါ။ စူလ္တန္မဟ္မူဒ္ဂဇ္နီ (ေအဒီ ၉၇၁-၁၀၃၀)
ဟာ မူလက အာဖဂန္အိႏၵိယ နယ္စပ္မွာရွိတဲ့ ရွိအိုက္ ေတြကို စစ္ျပဳခဲ့ရုံမက၊အိႏၵိယမွာရွိတဲ့
ဟိႏၵဴ ဘုရင္ေတြကို လည္း က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္ခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ သူ႕ရဲ့မူလ စစ္ဆင္ေရးဟာ အိစ္မာအိလီရွိအိုက္ ေတြကိုဦး တည္ခဲ့ျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အိႏၵိယက ဟိႏၵဴရွာဟီဘုရင္ေတြ
နဲ႕ နယ္ပယ္ေတြကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ပါ တယ္။ သူဟာ ဟိႏၵဴဘုရားေက်ာင္းေတြကိုလည္းတိုက္ခိုက္
လုယက္ဖ်က္စီးခဲ့ပါေသးတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ ေက်ာင္းတိုက္တစ္ခ်ိဳ႕ကို ဖ်က္စီးခဲ့တာလည္းဟုတ္ပါတယ္။ သို႕ေသာ္စူလ္တန္မဟ္မူဒ္ တိုက္ခိုက္ခဲ့တဲ့ ဥဒၵိယန (ဩရစၥ) ဟာ တႏၲရဝါဒျဖန္႕ခ်ီရာ ဗဟိုဌာန
 ျဖစ္ခဲ့ေပမဲ့ စည္ပင္ထြန္းကားတဲ့ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းမ်ား မရွိခဲ့ေၾကာင္း Harvard
University က ေဒါက္တာဘြဲ့ရထားတဲ့မဟာယနဗုဒၶဘာသာပညာရွင္ ေဒါက္တာ အလက္ဇႏၵား
ဘာဇင္န္ က သူ႕ရဲ့ The Historical Interaction between the Buddhist and Islamic Cultures
before the Mongol Empire, (၂၀၀၆)၊ The Ghaznavid Campaign in Gandhara and Northwestern India ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ေရးသားထားပါတယ္။ အဲဒီဘုရင္ဟာ ရွိအိုက္ နဲ႕
ဘူယစ္ဒ္ေတြ (Buyid) အေပၚ အဓိကထား တိုက္ခိုက္ခဲ့ျပီး၊ အစပိုင္းမွာဟိႏၵဴေတြကိုလည္းတိုက္ခိုက္
ခဲ့ေပမဲ့၊ ဗုဒၶဘာသာအေပၚမွာ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႕ က်ဴးလြန္ခဲ့ျခင္းမရွိပါဘူး။ ဒါ့အျပင္သူ႕ ေခတ္မွာ လူအခ်ိဳ႕ကေဂါတမဗုဒၶကို တမန္ေတာ္ တစ္ပါးအျဖစ္ မွတ္ယူခဲ့ၾကေၾကာင္း၊ ပါရွန္း သမိုင္းပညာ
ရွင္ၾကီး အလ္ဗိ႐ူနီ ကဗုဒၶဘာသာဘက္ကို အေကာင္းျမင္ေရးသားမွတ္တမ္းတင္ခဲ့ေၾကာင္း ဗုဒၶဘာသာပညာရွင္ ေဒါက္တာအလက္ဇႏၵားဘာဇင္န္ ရဲ့ အထက္ေဖာ္ျပပါ မွတ္တမ္း မွာေရး
သားထားပါေသးတယ္။  ဒါဟာ သမိုင္းအမွန္ပါ။ ႐ိုးသားျဖဴစင္တဲ့ လူသားမွန္ရင္ သမိုင္း အမွန္ကို
လက္ခံရဲ ရုံမက၊ က်န္လူသားေတြေရွ႕လည္း မွန္မွန္ကန္ကန္ ခ်ျပတတ္ ရပါတယ္။

အဲဒီအခ်ိန္က အာဖဂန္ဘုရင္စူလ္တန္မဟ္မူဒ္ ရဲ့မင္းဆက္ေတြဟာ ဗုဒၶဘာသာ အေပၚ
ဖိႏွိပ္မႈ ေတြမရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ Nava Vihara (ေနာင္ဝ္ဗဟာရ္) မွာရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာ သာနံရံ ေဆးေရး
ပန္းခ်ီ အႏုပညာ လက္ရာေတြ နဲ႕ အာဖဂန္အလယ္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ ဗာမီယန္ဗုဒၶ ရုပ္ပြါးေတာ္ၾကီးေတြ
ကို လုံးဝထိခိုက္မႈမရွိခဲ့ ေၾကာင္း၊ Sogdia ေတာင္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္း
 ေတြဟာလည္း လႈပ္ရွား အသက္ဝင္စည္ပင္ထြန္းကားလွ်က္ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ ၾကီးေက်ာင္းေတြနဲ႕မြတ္စ္လင္မ္ဗလီဝတ္ေက်ာင္းေတြဟာ ေဘးခ်င္းယွဥ္လွ်က္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ
တည္ရွိခဲ့ေၾကာင္းအထက္ပါ ဗုဒၶဘာသာ ပညာရွင္ ေဒါက္တာအလက္ဇႏၵားဘာဇင္န္ ကေရးသား
ထားပါတယ္။

 သရဝဏ္ (ျပည္) ၊ ေစာင့္ၾကည့္ဂ်ာနယ္ ႏွင့္  ရဲရင့္သစၥာ ၏ သစၥာ (၂) ဖတ္ရန္။

ဆက္ရန္-သရဝဏ္ (ျပည္) ၊ ေစာင့္ၾကည့္ဂ်ာနယ္ ႏွင့္  ရဲရင့္သစၥာ ၏ သစၥာ (၄)